Pożarnictwo – Postanowieniem byłego Namiestnika Królestwa Polskiego 15 czerwca 1819 r. była ustanowiona w miastach naturalna pożarna powinność. W 1874 r. w Siedlcach był duży pożar, który zniszczył prawie ¾ miasta. Ta rozpacz zmusiła do pomyślenia o środkach przeciwpożarowych, rezultatem, czego było założenie w Siedlcach Miejskiej Straży Pożarnej. Regulamin straży uzgodnił warszawski generał gubernator z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i zatwierdzono go 29 lipca 1877 r. Według regulaminu personel straży określono w składzie: 1 starszego strażaka, 2 starszych – ślusarza i kominiarza, 18 strażaków i 4 kominiarzy. Wszystkich 25 ludzi przy 4 koniach i taborze pożarniczym. Tabor składa się z 4 węży wodnych, hydrantu, 2 wozów dla ekwipunku i bosaków, 14 beczek, 3 drabin i innych małych przyborów: latarnie, topory, łomy, pompy, węże itp. Roczne wynagrodzenie straży było określone: starszemu 300 rubli, dwóm starszym (ślusarzowi i kominiarzowi po 150 rubli każdemu) – 300 rubli, 4 kominiarzom (po 120 rubli każdemu) – 480 rubli, 18 strażakom (po 100 rubli każdemu) – 1800 rubli, na umundurowanie strażaków 360 rubli, na furaż dla koni 480 rubli, na utrzymanie taboru, oświetlenie i ogrzewanie 242 rubli 95 kopiejek. Wszystkiego razem 3962 rubli  95  kopiejek.  Te  płace i personel  z czasem wzrosły. Ostatni wzrost nastąpił w 1906 roku i w następnych latach roczne rozchody na straż wynoszą 5600 rubli 50 kopiejek. Mianowicie: starszemu 360 rubli, dwóm starszym (ślusarzowi i kominiarzowi po 180 rubli) – 360 rubli, 24 strażakom (po 150 rubli) – 3600 rubli, na umundurowanie 390 rubli, na furaż dla pięciu koni – 600 rubli, na pensje 200 rubli, na oświetlenie i ogrzewanie 90 rubli 50 kopiejek. Z tej sumy 4313 rubli 25 kopiejek uzyskano ze składek właścicieli w zamian naturalnych pożarnych powinności, a pozostałe 1287 rubli 25 kopiejek z miejskiej kasy. Do obowiązków straży pożarnej oprócz gaszenia pożarów wg ustawy należało potraktować: oczyszczanie kominów, oświetlenie miasta, doglądanie miejskich studni, oczyszczanie miejskich placów i kanałów i inne drobne prace związane z należytym wyglądem miasta. Z rozrastaniem się miasta straż pożarna była zwolniona stopniowo od niektórych obowiązków: od oczyszczania miejskich kanałów, od doglądania studni i od oświetlenia miasta (z wrześniem 1907 r.). Przy dużych pożarach siły jednej straży na całe miasto były niedostateczne. Pojawiła się potrzeba zorganizowania dużego stowarzyszenia pożarniczego. Pierwsza taka próba była podjęta w 1900 r. Były gubernator E. M. Subbotkin 9 września 1901 r. zatwierdził ustawę dla Siedleckiego Wolnego Stowarzyszenia Pożarniczego, dostosowaną do normalnych ustaw stowarzyszeń pożarnych w Priwiślańskim Kraju, zatwierdzonych przez ministra Spraw Wewnętrznych księcia Obolenskiego 12 grudnia 1898 r. Z zatwierdzeniem Wolnego Stowarzyszenia Pożarniczego należało oddać jemu Miejską Straż Pożarną z całym jej majątkiem, kredytami i obowiązkami, co było spełnione w 1903 r. Kombinacja ta okazała się nieudana. Były nieporozumienia i po postanowieniu Rządu Guberni 11 września 1904 r. Miejska Straż Pożarna była odebrana od władzy Wolnego Stowarzyszenia Pożarniczego, które samo prosperowało bardzo krótko. 18 stycznia 1905 r. zostało rozwiązane. Przez sześć lat do 1911 r. znowu organizowało się Wolne Stowarzyszenie Pożarnicze, ustawą, którego było przystosowanie się do normalnej ustawy 1898 r., zatwierdzonej przez gubernatora A. N. Wołżyna 3 lutego 1911 r.[1]

Nowy ratusz z siedzibą straży pożarnej przy ul. Pięknej (obecnie Pułaskiego),

widok od ul. Kilińskiego

W odremontowanym ratuszu[1] od 1 grudnia 1877 r. była umieszczona Miejska Straż Pożarna, tylko co utworzona na podstawie ustawy 29 lipca 1877 r. W czasie pożaru 28 września 1888 r. drewniana część ratusza wraz z wieżą znów była zniszczona ogniem. Dla pożarnej straży, urzędu policmajstra i policyjnego aresztu był pobudowany przez Magistrat na miejskiej działce ziemi przy ul. Pięknej w 1892 r. nowy jednopiętrowy, murowany dom z wieżą pożarną[2], na której był umieszczony zegar z ratusza[3].

Adam Krzeski


[1] С. D. Кашинскій, И. И. Тилинскій, ГОРОДЪ СЪДЛЕЦЪ. Историко-статистическій очерка, tłumaczenie Adam Krzeski, Siedlce 1912 – 2010, str. 30-32.

[2] Chodzi o stary ratusz zwany „Jackiem”.

[3] Zwany nowym ratuszem w  odróżnieniu od starego.

[4]  С. D. Кашинскій, И. И. Тилинскій, ГОРОДЪ СЪДЛЕЦЪ. Историко-статистическій очерка, tłumaczenie Adam Krzeski, Siedlce 1912 – 2010, str. 128.